Саввин Виктор Афанасьевич

 

       Виктор Афанасьевич Саввин (14.03.1908—1978) — Саха АССР үтүөлээх артыыһа, Саха АССР народнай артыыһа, РСФСР үтүөлээх артыыһа.

Олоҕун олуктара: 1908 сыллаахха кулун тутар ый 14 күнүгэр уруккута Боотуруускай улуус (билиҥҥитэ Чурапчы улууһа) Болтоҥо нэһилиэгэр төрөөбүт[1].

1921 сылаахха Бииктэр нууччалыы үөрэнэн иккис кылааһы бүтэрбит. Ол сыл гражданскай сэрии саҕаланан оскуолалар сабыллыбыттар.

1925 сыллаахха Төлөйгө улахан дьону ааҕарга-суруйарга үөрэтэ сылдьан бэйэтэ көҕүлээн драмкуруһуок тэрийбит. Хас да испэктээҕи (спектакль) туруоран, бэйэтэ оонньоон, артыыстааһыҥҥа аан бастакы холонуута буолбут.

      Былаас былдьаһыыта бара турдаҕына Бииктэри ааҕар балаҕан сэбиэдиссэйин солбуйааччытынан, сири түҥэтиигэ боломуочунайынан үлэлэппиттэр. Ол иһин, үөрэҕин тохтото-тохтото да буоллар, 1929 сыллаахха сэттис кылааһы үөрэнэн бүтэрбитин кэннэ, Дьокуускайга учуутал куурсугар үөрэтэ ыыппыттар. Үөрэнэр кэмигэр эдьиийин аахха, Өкүлүүннээххэ, дьиэлэммит. Биир киэһэ үөрэҕиттэн кэлбитигэр күтүөтэ Былатыан (П. А. Ойуунускай) үөрбүтүнэн: «Дыраастый, Чурапчы оройуонун ааттаах артыыһа! Эн миэхэ ити туһунан тоҕо кэпсээбэт этигиний?», — диэн ыйыппыт. Ханнык оруоллары толортообутун сураһан баран эппит: «Яковлев Семен Степанович (Эрилик Эристиин) оруоллары толороргун хайҕыыр. Онон дьиҥ чахчы ис-сүрэххиттэн сөбүлүүр буоллаххына, эһиил манна Саха тыйаатыра аһыллар, онно киир. Артыыс диэн улахан тыл, кини сүдү, улуу идэ», — диэбит. Бииктэр иһигэр олус үөрбүт уонна хайаан даҕаны тыйаатырга үлэлии киириэм диэн тылын биэрбит.

1930 сыллаахха Дьокуускай куоракка Саха тыйаатыра аһыллыбыт. Ол сыл Бииктэри уонна атын хомсомуоллаахтары үрүҥ баандалары утары охсуһар этэрээккэ ылбыттар.

    Учууталлыы сырыттаҕына, тыйаатыртан эдэр дьону артыыс үөрэҕэр Москубаҕа ыытар сурахтарын истэн, онно бараары сайабылыанньа суруйбутун оройуон салайааччылара кыккыраччы аккаастаабыттар.

    1932 сыллаахха Саха тыйаатырыгар практикант артыыс быһыытынан ылыллыбыт уонна тыйаатырга баар артыыстары үөрэтэр устуудьуйаҕа үөрэммит.

 

 

 

В. А. Саввин 42 сыл устата Саха тыйаатырыгар 250 оруолу оонньообут[2].